Hoe krijgen we voor ogen wat we juist willen bereiken? (focus A)

Van realiteit naar doel

De realiteit in de klas en op school vormt het vertrekpunt om een klein en concreet doel te bepalen voor de eigen praktijk. Om die realiteit in beeld te brengen, kan je je richten op vier cirkels. Daarbij vertrek je dichtbij jezelf en dein je steeds verder uit.  Zo sta je stil bij je eigen kijk als persoon, bij je kijk op diversiteit als leerkracht in de klas, bij de samenwerking in je team en bij de kijk van ouders en andere betrokkenen in de school en in de samenleving.

Potential reikt je werkvormen aan om te brainstormen over wat er in elk van die cirkels speelt. Die realiteit kleurt immers wat er voor jouw praktijk een relevant doel is.

Methodieken om een doel te bepalen

Om vanuit de realiteit tot een doel te komen, benut het Potential-traject twee methodieken die volgens onderzoek krachtig blijken.

• Waarderend onderzoek vertrekt van het potentieel in elke leerkracht, elke leerling, elke ouder, elk team, elke school en in de verbindende samenwerking met diverse partners (Cooperrider e.a., 2005; Tjepkema e.a., 2016). Werkvormen zoals een waarderend interview en design studio helpen je zien welke sterktes er in je praktijk aanwezig zijn, in plaats van te focussen op tekorten of problemen. Van daaruit bepaal je wat je met het oog op een inclusieve leeromgeving wil leren of veranderen.
• Beeldcoaching benut het samen leren uit concrete klaspraktijken. Daarbij denk je samen met collega’s of andere partners na over een aantal richtvragen. Bij Potential gaan die over hoe je als leerkracht de relatie met leerlingen, je werkvormen en aanpak inclusief kan maken. Van daaruit bepaal je wat je wil leren of veranderen. Wetenschappers benadrukken de kracht van beeldcoaching (o.a. Baecher & Connor, 2016; Keppens e.a., 2019). Zeker film blijkt een krachtig medium om te leren. Wel vraagt dit een veilig leerklimaat met duidelijke afspraken: iedereen blijft eigenaar over zijn beelden en de waarderende benadering staat voorop.

Je kan werken met

• Online filmfragmenten van klassituaties van leerkrachten buiten je school
• een eigen praktijksituatie, bijvoorbeeld een kort filmfragment waarin je in beeld brengt hoe jij omgaat met diversiteit
• foto’s, ander beeldmateriaal of tastbaar materiaal uit je eigen praktijk.

“De beeldcoaching vond ik heel zinvol. Je ziet en hoort veel meer als je jezelf eens bezig ziet. De beelden herbekijken, nodigt echt uit om erover na te denken, meer nog dan bij een foto. Je hoort je stem, je ziet de reacties en mimiek van de leerlingen naar aanleiding van wat je gezegd hebt… De waarderende reacties van de collega’s werken ook heel bemoedigend. Als je zelf iets nieuws uitprobeert, bijvoorbeeld een nieuwe werkvorm van coöperatief leren, heb je niet altijd het gevoel dat je goed bezig bent. Dan doet het deugd als de collega’s erop wijzen wat er wel al lukt. Dat stimuleert om vol te houden en door te gaan op de ingeslagen weg”.